Is it a bird?

Drone bird

Of gewoon een jongensdroom

Een drone met het uiterlijk en gedrag van een vogel heeft een enorm breed toepassingsgebied. Het was even ontwikkelen, maar met behulp van 3D-printen is het resultaat dan ook geweldig. De Drone Bird is sterk, licht van gewicht en ongekend effectief.

Dit verhaal zou je bijna willen beginnen met: Is het een vogel, is het een vliegtuig… en een hele generatie vult dat aan met de referentie naar Superman. Qua impact is het antwoord hier even verrassend. Het is een Drone Bird. Een drone die zowel qua vorm als gedrag zo goed op een roofvogel lijkt, dat andere vogels in dit – voor hen afschrikwekkende – trucje trappen.

Sinds 2016 is Jan Willem van den Eijkel betrokken bij deze Drone Bird. Zijn carrière bracht hem voor die tijd al over de hele wereld en gaf hem daarna ook nog eens de vrijheid om zijn jeugddroom waar te maken: helikopterpiloot worden. De praktijk van dat laatste beroep bleek iets minder romantisch dan de droom en dus ging hij op zoek naar een uitdaging om zijn tanden in te zetten. Al zoekend kwam hij uit bij het bedrijf Clear Flight Solutions die bezig waren met het op de markt brengen van een heuse robotvogel, The Drone Bird.

De perfecte combinatie

“Dit bedrijf had eigenlijk alles wat mijn interesse prikkelde. Al van kinds af aan waren helikopters mijn grote passie, ik had ervaring in het ondernemen, als directeur en per ongeluk kwam ik toen eigenlijk dit bedrijf tegen. Ze waren op dat moment nog een echte start-up en zochten sales mensen. Het bedrijf bestond uit zo’n twintig tot vijfentwintig medewerkers. Allemaal engineers. Ze hadden goede investeringen binnen weten te halen, maar de sales was nog niet ontwikkeld.”

Hij ging praten en na de initiële verbazing van het team werd hij binnengehaald om het technische succes uit te breiden met commercieel succes. De business case was op dat moment nog niet ontwikkeld en Jan-Willem ging met de drone onder de arm naar zijn schoonfamilie op Cyprus. Daar liet hij de meerwaarde zien bij het verjagen van vogels die op dat eiland een heuse plaag kunnen vormen.

Stapje terug

Even een stapje terug naar het allereerste begin. The Drone Bird ontstond uit een onderzoeksproject van Nico Nijenhuis, student aan de Universiteit Twente. Hij zocht een onderwerp voor zijn masterthesis en stuitte dankzij zijn begeleider op een prototype van de robotvogel. Het principe was ontwikkeld door uitvinder Robert Mutsers, een echte Willie Wortel die “net als zovelen hier in het bedrijf, lijdt aan het Leonardo Da Vinci-syndroom. Hij wilde de vogel zo natuurgetrouw mogelijk laten vliegen, zonder stabilisatoren, maar echt met een natuurgetrouwe vleugelslag, precies zoals een vogel vliegt”, vertelt Van den Eijkel.

Jan-Willem met Robert Mutsers

De vogel werd ontwikkeld, klapwiekend en al. Een heuse Flapping Falcon. En wat bleek, de robotvogel was zo natuurgetrouw dat hij andere vogels afschrikte. Dat opende een heleboel perspectieven. “Het bleek al vanaf het begin dat een belangrijke doelgroep de luchtvaart was. Bij vliegvelden is vaak een groot vogelprobleem, maar er waren toen nog geen regels voor het vliegen met drones. De doelmarkt was helder, denk maar aan Kapitein Sully die zijn vliegtuig in de Hudson rivier moet landen vanwege ganzen in beide motoren. Dat lukte hem alleen maar omdat hij een uitzonderlijk goede piloot was, je moet er niet aan denken wat er anders was gebeurd.”

Succesvolle proeven

Het lukte Van den Eijkel om op verschillende plekken bij vliegvelden proeven te doen die zeer succesvol waren. “In Engeland en Canada waren die proeven zeer succesvol, maar dit zijn echt trajecten van een hele lange adem. Je bent maar zo twee jaar verder voordat je überhaupt aan tafel bent bij de juiste partijen.” Het business idee tot dan toe was om de drone als een service aan te bieden. “De gedachte van Nico was dat de vogel te duur zou zijn voor de verkoop en daarnaast bestond de angst dat hij dan snel gekopieerd zou worden. Maar als een service bleek in de praktijk nog veel meer voeten in aarde te hebben en veel kostbaarder te zijn.”

Dus werd het business model omgegooid. “Nu verkopen we onze Drone Bird en leiden we de piloten op die zelf met de vogel gaan vliegen.” Dat was nog best een moeilijk verhaal om intern de handen op elkaar te krijgen hiervoor, maar het roer is om.

Avonturen

Van den Eijkel vertelt vol vuur over de prachtige avonturen die hij al beleefde. “Bij het baggerbedrijf Van Oort hebben we een geweldig project in Kazachstan gedaan. Daar werd het Prorva kanaal aangelegd dat Kazachstan toegang gaf tot de Kaspische Zee. In Kazachstan is er een hele strenge vogelbescherming. Zodra er ergens vogels gaan broeden, moet alles wijken. En bij het aanleggen van een kanaal ontstaan slibdepots waarop heel snel broedvogels neerstrijken. Zodra dat gebeurde, werd het werk stilgelegd. Met onze slechtvalk drone hebben we de vogels op een diervriendelijke manier kunnen verjagen, wat weer heel mooi afstraalde op Van Oort.”

Twee jaar lang vlogen piloten van The Drone Bird met de slechtvalkrobots bij het project. “Ons personeel moest allerlei opleidingen en accreditaties hebben om daar überhaupt te mogen werken, dus dat had nogal wat voeten in aarde.”

Ook voor entertainment wordt The Drone Bird veel gevraagd. “We hebben een geweldige show gedaan in de Verenigde Arabische Emiraten bij het feest van veertig jaar onafhankelijkheid. In een enorm stadion werd een show vol met effecten georganiseerd door het gerenommeerde Done and Dusted Productions uit Engeland. Niets was te gek, de hele wereld werd daarvoor ingevlogen en wij kregen de vraag om de opening van de show te doen. Anderhalve minuut lang onze valk laten vliegen op de maat van muziek. Als je dan nagaat dat je in een open stadion te maken hebt met vortexen, sheer winden en heel veel turbulentie, en dat de valk met een gewicht van bijna een kilo een snelheid heeft van zestig of zeventig kilometer per uur, dan is dat een flink risico. Dus hebben we drie weken lang volop geoefend om synchroon en op tijd te vliegen.”

Zijn ervaring als helikopterpiloot kwam daar weliswaar goed van pas, maar “in een helikopter vlieg je vanuit de first person viewer. Als je een drone bestuurt, is het precies andersom als wanneer je op jezelf afvliegt. Je moet de controls dan spiegelen. Maar mijn ervaring van het vliegen met mijn modelhelikopters hielp me hierbij, dus dat was snel gewend.”

In de Verenigde Staten is veel interesse in de drone vanuit de flora- en faunabeheer. En ook in verschillende films en televisieseries mocht The Drone Bird al acte de présence geven. In een van die films werd de valk als een spionagemiddel gebruikt, wat al snel werd opgepikt door verschillende geheime diensten die surveillance-mogelijkheden zagen. Daarvoor was de drone met klapwiekende vleugels niet geschikt vanwege de beperkte accuduur. Maar ook zonder vleugelslag – het nieuwste en meest effectieve model is een fixed wing Peregrine Falcon/valk – blijkt de drone voor bijna al zijn bekende toepassingen geschikt te zijn, zo niet beter!

Overhaul

In de coronatijd is de relatieve rust gebruikt om het mechaniek te verbeteren waardoor de drone nu een langere uptime heeft. “Eigenlijk hebben we een complete mechanische overhaul gedaan en is alleen het uiterlijk nog vergelijkbaar met de Drone Birds van voor die tijd. En of de vogels niet wennen aan de aanwezigheid van een Drone Bird? “De angst voor roofvogels zit te diep in hun instinct. In principe wennen ze aan alle afschrikmethodes zoals kanonnen, ratels en noem maar op. Maar hun instinctieve angst voor roofvogels zit te diep in hun dna.”

In het gesprek met Van den Eijkel komen nog tal van boeiende voorbeelden voorbij. Het testen van systemen rondom windparken, het verjagen van vogels bij bessenkwekers, de onderhanden ontwikkeling om Drone Birds missies te laten vliegen en om de ‘man in the loop’ eruit te halen. Zodat de drone zelf op een oplaadstation dockt. Zijn enthousiasme is niet alleen aanstekelijk maar ook begrijpelijk. Het is een ongelofelijk spannende ontwikkeling.

3D-printen

Met behulp van 3D-printen dus. Daar zijn we nu dan aan toe gekomen. Dat 3D-printen zorgt voor een gunstige prijs, een licht gewicht en een hoge sterkte. “Zeker met het lichtgewicht carbon dat we nu gebruiken. In het begin werd er met glasvezel en epoxy gewerkt, en werd de drone helemaal met de hand gemaakt. We werkten eerst met een andere partij voor het 3D-printen, maar we zochten een bedrijf dat wat dichter bij huis zat, zodat we makkelijker met elkaar om tafel konden gaan als we iets wilden bespreken. Zo kwam ik bij Pie Oh Die terecht, zoals wij ze noemen.” Hij lacht en vertelt hoe hij werd uitgenodigd voor een rondleiding bij Parts On Demand. “Ik kreeg daar alle printers en nabewerkingen uitgelegd en ook welke verschillende materialen er allemaal zijn. Dat gaf echt vertrouwen. Je merkte dat ze niet gewoon order noteren, maar echt serieus met jouw vragen omgaan. We zijn met ze in zee gegaan en dat bevalt heel goed. Ze denken actief mee over zaken zoals materiaalkeuze en geven proactief advies.“

Niet alle onderdelen van de drone zijn 3D-geprint. “Vooral de body en verschillende afdekklepjes worden geprint. Dat levert ons flink wat voordelen op zoals een veel snellere levertijd, maar ook lagere kosten. We kunnen nu echt pionieren met materialen, vormen en bijvoorbeeld wanddiktes omdat we veel sneller van ontwerp kunnen wisselen en zo kun je sneller doorontwikkelen. En daarmee kunnen we sneller op specifieke vragen en toepassingen inspringen. En daar wordt een mens gelukkig van!”